- ‘konponbideak bilatu, eta ez errudunak” printzipioa abiapuntu hartuta, Confebaskek – Adegi, Cebek eta Sea erakunde kideen babesarekin – gai horri buruzko jardunaldi espezifiko bat antolatu du, zeina Mikel Torres lehendakariordeak itxi baitu eta non enpresen eta mutualitateen jardunbide onak ere entzun diren.
Virginia Múgica eta Tamara Yagüe, Confebaskeko presidentea (lehenak ezkerretik), sindikatuetako buruzagiekin, Osasun Sailarekin eta GSINekin Bizkaian izandako mahai-inguruan (Argazkia, Confebask)
2024-11-07
“Lan absentismoari buruzko itun bateratua behar dugu Euskadin, gu guztion arteko konpromisoan, lankidetzan eta konfiantzan oinarrituta. Egin dezagun gure errealitate zehatzari egokitutako diagnostiko komun bat eta ekin diezaiogun lanari. Denbora beharko dugu. Gaur konponbideen bidea ibiltzen hasten bagara Confebaskek egindako ekarpen txiki honi esker, ongi etorri”.
Hala azpimarratu zuen Tamara Yagüe Confebaskeko presidenteak jardunaldiaren amaieran emandako hitzaldian, han azpimarratu zuen-eta “lan absentismoaren aldagaia erronka bat dela gure enpresen produktibitaterako eta lehiakortasunerako”. Dakizuen bezala, gure ongizate egoerarekin zuzenean lotuta dagoen zerbait da. Lehiakorrak eta denboran iraunkorrak diren enpresak gabe, ez dagp enplegu onik, ezta biltzeko zergarik ere. Beraz, ez gara txikia den zerbaitez hitz egiten”.
Zentzu horretan, Tamara Yaguek jardunaldian egon den parte hartze pluralari balioa eman dio. “Gaur, erantzunetan inplikaziorik handiena izan dutenak bildu ditugu hemen: enpresak, sindikatuak eta erakunde publikoak, hala nola Osakidetza eta Gizarte Segurantza, eta Eusko Jaurlaritza bera, bigarren lehendakariordearekin, hemen dago-eta. Jardunbide egokien kasuak ere aurkeztu ditugu, enpresenak zein mutualitateen eta, kasu honetan, Andaluziako osasun zerbitzuaren arteko lankidetza instituzionalaren adibideak.
Confebaskek eta bere Erakunde kideek (Adegi, Cebek eta Sea) – jarraitu du esaten Tamara Yagüek –, ekimen berriekin aurrera jarraitzea planteatzen dute, lan ildo hauen bidez:
- kontzientziazio sozial handiagoa sustatzea konparatiboki altua den lan absentismo batek gizarte osoarentzat dituen ondorioen gainean
- gai honi buruzko analisirako foro objektibo eta aditu bat abian jartzea bultzatzea, zuzenean inplikatuta gauden GUZTIOK parte hartuz
- bide orri adostu bat xedatzea, hori ere GUZTION artean.
- lanerako ezintasunak eragindako absentismoari buruzko ikerketa sustatzea
- Absentismoaren eta lan ezintasuneko prozesuen kudeaketan jardunbide onak biltzea eta zabaltzea, eredugarri izan daitezen.
Orkestra
Jardunaldia hasteko, Orkestra – Deustuko Unibertsitateko Lehiakortasunerako Euskal Institutuak egoeraren hasierako azterketa aurkeztu zuen, eta bertan egiaztatzen da 2023an Euskal Autonomia Erkidegoan aldi baterako ezintasunagatik gertatzen diren laneko absentziak gainerako autonomia erkidegoetan eta Europako beste herrialde batzuetan baino gehiago izan zirela. Euskal Autonomia Erkidegoa da 2007 eta 2023 bitartean absentzia horien hazkunderik handiena izan zuten lurraldeetako bat”.
Emaitza horien arrazoiak aztertzeko ikuspegi sistemikoa beharrezkoa bada ere, Orkestrak aldi baterako ezintasunarekin lotzen diren faktoreetako batzuk aztertu ditu, hala nola pertsonaren ezaugarriak zein enpresarenak, faktore sozialak edo ingurunekoak eta pertsonaren eta enpresaren arteko harremanarekin zerikusia dutenak. Aztertutako elementu gehienetan – kontratu motaren, generoaren, adinaren eta abarren arabera – ikusten da Euskal Autonomia Erkidegoan aldi baterako ezintasunagatik gertatzen diren absentziak Espainiako batez bestekoa baino gehiago direla.
Ezintasunagatiko absentziek ondorioak dituzte langileentzat beraientzat, plantillako gainerakoentzat, enpresarentzat eta sistemarentzat: “Langile bakoitzeko kostua, bai Gizarte Segurantzarako bai zuzenean enpresetarako, handiagoa da, halaber, Euskal Autonomia Erkidegoan gainerako autonomia erkidegoetan baino.
Orkestrak egiaztatzen du “eragile bakoitzak ikuspegi desberdinak eta partzialak dituela horren arrazoien gainean eta jarraitu beharreko bide orriaren gainean. Lankidetzak ahalbidetuko digu gehiago eta hobeto aurrera egiten erronka honi heltzeko. Emaitza onenak erakusten dituzten enpresen kasuak aztertzeak absentismoan eragiten duten eta kuantifikatzen zailagoak diren alderdietan sakontzen lagunduko digu.
Orkestrak egiaztatzen du “eragile bakoitzak ikuspegi desberdinak eta partzialak dituela horren arrazoien gainean eta jarraitu beharreko bide orriaren gainean. Lankidetzak ahalbidetuko digu gehiago eta hobeto aurrera egiten erronka honi heltzeko”.
IKUSI ORKESTRA AURKEZPEN OSOA HEMEN
Mahai ingurua
Datuak aurkeztu ondoren, mahai inguru bat egin da, eta bertan parte hartu dute Tamara Yagüe Confebaskeko presidenteak, Loli Garcia Euskadiko CCOOko idazkari nagusiak, Raul Arza Euskadiko UGTko idazkari nagusiak, Ramon Aranbarri Gipuzkoako Osasun Saileko ordezkari eta Euskadiko Ikuskaritzako medikoaren arduradun ohiak eta Jose Felix de Jaime GSINen Bizkaiko zuzendari probintzialak. Mahai ingurua Confebaskeko arlo juridiko-laboraleko zuzendari Virginia Mugicak moderatu du, Confebaskeko ordezkari baita lan absentismoaz bereziki arduratzen den Elkarrizketa Sozialerako Mahaiko lantaldean.
Arazo hau konpontzen diharduten eragile nagusietako lider gorenak horrelako ekitaldi publiko batean biltzen diren lehen aldia da. Confebaskeko presidenteak eta Virginia Mugicak, hain zuzen ere, puntu hori nabarmendu dute eta inplikatu guztiei eskerrak eman dizkie eztabaida onartzeko prest agertzeagatik.
Jardunbide onak
Ondoren, jardunbide egokiei buruzko bigarren mahai inguru bati ekin zaio, eta bertan parte hartu dute Iñaki Martinez Butroek, Zabalgarbiko Osasun eta Lan Segurtasuneko zuzendariak, eta Carlos Santos Ibermutuako zuzendari orokorrak, Gizarte Segurantzako zuzendari nagusi laguntzaile ohiak ere bai.
Azken horrek Andaluziako arrakasta kasua azaldu du, Andaluziako gobernuarekin lankidetza akordio bat sinatu ondoren. “Horri esker, alten prozesua izugarri arindu da bi onura argirekin: langileen osasuna bera – minak izan aurretik osatzen baitira – eta, bestetik, enpresen produktibitatea eta lehiakortasuna.
“Hori guztia – esan du amaitzeko Carlos Santosek –, Ibermutuak eta Andaluziako Juntak elkarrekin landutako konfiantza eta elkarrizketa giroari esker, beharrezko laguntzaile gisa ikusten baitira, beraien mediku eta langile tekniko-sanitarioen lana eta zerbitzu publikorako bokazioa elkarri aitortuta. Izan ere, iaz Andaluzian milioi erdi asistentzia egin ondoren, kexak eta erreklamazioak 200 baino gutxiago dira, hau da, asistentzia guztien %0'044”.
IKUSI IBERMUTUAREN AURKEZPEN OSOA HEMEN
Amaiera
Jardunaldia Tamara Yagüe Confebaskeko presidenteak eta Mikel Torres Ekonomia, Enplegu eta Lan sailburu eta bigarren lehendakariordeak itxi dute.
-------------------------------
CONFEBASKI BURUZ
1983an lurraldeetako erakunde kideek sortua – Adegi (Gipuzkoa), Cebek (Bizkaia) eta SEA Empresas Alavesas (Araba) –, Confebask Euskadiko sektore arteko Enpresa Erakunde adierazgarriena da, tamaina eta sektore guztietako enpresak dituelako, eta, beraz, instituzio autonomiko, erakunde sindikal, komunikabide eta, oro har, euskal gizartearen aurrean enpresen erreferentziazko solaskidea da. Euskal enpresek Euskadiko soldatapeko 10 langiletik 8 ingururi ematen diete lana eta euskal ekonomiak sortutako aberastasunaren ia %85 sortzen laguntzen dute.
